Q016

Is het signaleren van incidenten in functie van de levensduur van een PBM belangrijk?

Ja

Een persoonlijk beschermingsmiddel PBM kan schade lijden omdat het zijn beschermende taak uitvoert. Een beschadigd PBM is dus – hoe vreemd het ook klinkt - goed nieuws: want het PBM heeft gewerkt.
Maar opgelet: Na een impact, zet het PBM niet zomaar terug in zonder controle.

Een persoonlijk beschermingsmiddel wordt ontwikkeld om personen te beschermen tegen een risico. Er wordt vaak een levensduur van het PBM door de fabrikant opgegeven. Deze levensduur is een inschatting bij gewoon gebruik (dus zonder impact), een correct onderhoud, enz,… kortom bij het strikt naleven van de instructies van de fabrikant.

Om het individu te beschermen tegen een impact, komt het voor dat het PBM hierbij zelf (on)zichtbare schade leidt en hierdoor onbruikbaar wordt. Zichtbare schade, het bewijs dat het PBM zijn taak goed vervulde, is sneller te detecteren dan onzichtbare schade. Daarom is het signaleren van incidenten heel belangrijk.

  • Een voorbeeld hiervan: veiligheidsschoenen die voor hetzelfde doel ontwikkeld zijn en aan dezelfde norm(en) voldoen, maar waar het ene paar uitgerust is met een stalen veiligheidsneus en het andere met een kunststofneus: Veiligheidsschoenen (zowel met stalen als met kunststofneuzen) gaan bij een zelfde impact op de neus, naast de kracht te verdelen over het volledige oppervlakte de veiligheidsneus, ook soms indeuken.
    • Vaststelling bij visuele inspectie daarna:
      • De stalenneuzen zullen meestal een deuk vertonen.
      • De kunststofneuzen zullen minder vaak geen deuk vertonen.
    • Beide types veiligheidsschoen mogen niet verder ingezet worden na een belangrijke impact, want het risico bestaat dat deze bij een volgende impact niet meer of onvoldoende beschermen. Deze zijn dus einde levensduur.
      Waarom deze 2 versies op de werkvloer ingezet worden, heeft met verschillende factoren te maken, zo kunnen bijvoorbeeld omgevingsfactoren een reden zijn om voor de ene of de andere optie te kiezen.
  • Ook beschermende kledij kan, door zijn beschermende werking tijdens een incident, onbruikbaar worden.
    • Een zeer zichtbaar voorbeeld hiervan is beschermende kledij voor gebruikers van handbediende kettingzagen. Deze kledij is in die mate ontworpen dat, wanneer de kledij in contact komt met een werkende kettingzaag, de vezels van de kledij vrijkomen en de kettingzaag zal vastlopen en hierdoor stoppen. Dat deze kledij onbruikbaar geworden is, net omdat het zijn functie volbracht, zal waarschijnlijk niet zo snel in twijfel worden getrokken.
  • Maar dit is ook van toepassing voor andere beschermend kledij. Bijvoorbeeld wordt lassers kledij zo ontworpen dat de lassers geen ernstige brandwonden krijgen door spatten metaal en dat deze kledij ook niet zelf zal ontbranden door de spatten metaal die erop terecht komen. De kans is heel groot dat, in dit geval van een incident, de stof van de lasserkledij vervormingen, bijv. schroeivlekken vertoont. Deze speciaal ontworpen lasserkledij vervulde correct zijn taak.
    De reden waarom een visuele inspectie bij het aantrekken/gebruiken van een PBM steeds vereist is en kledij soms in bepaalde gevallen in bepaalde gevallen vroegtijdig einde levensduur komt.

Samenvatting:
PBM wordt zo ontwikkeld dat het de drager beschermt bij een incident, maar de impact zelf kan zichtbaar/onzichtbaar, gedeeltelijk/in zijn geheel destructief zijn voor het gebruikte PBM. Daarom is extra waakzaamheid voor het gebruikte PBM  bij incidenten aangeraden.