FAQ
De onderstaande vragen worden regelmatig gesteld, daarom werden deze opgenomen onder deze rubriek.
Is het signaleren van incidenten in functie van de levensduur van een PBM belangrijk?
Ja
Een persoonlijk beschermingsmiddel (PBM) kan schade lijden omdat het zijn beschermende taak uitvoert. Een beschadigd PBM is dus – hoe vreemd het ook klinkt - goed nieuws: want het PBM heeft gewerkt.Maar opgelet: zet het PBM na een impact niet zomaar terug in zonder controle.
Een persoonlijk beschermingsmiddel wordt ontwikkeld om personen te beschermen tegen een risico. Er wordt vaak een levensduur van het PBM door de fabrikant opgegeven. Deze levensduur is een inschatting bij gewoon gebruik (dus zonder impact), een correct onderhoud, enz., kortom bij het strikt naleven van de instructies van de fabrikant.
Om het individu te beschermen tegen een impact, komt het voor dat het PBM hierbij zelf (on)zichtbare schade leidt en hierdoor onbruikbaar wordt. Zichtbare schade, het bewijs dat het PBM zijn taak goed vervulde, is sneller te detecteren dan onzichtbare schade. Daarom is het signaleren van incidenten heel belangrijk.
- Een voorbeeld hiervan: veiligheidsschoenen die voor hetzelfde doel ontwikkeld zijn en aan dezelfde norm(en) voldoen, maar waar het ene paar uitgerust is met een stalen veiligheidsneus en het andere met een kunststofneus. Veiligheidsschoenen (zowel met stalen als met kunststofneuzen) gaan bij eenzelfde impact op de neus, naast de kracht te verdelen over de volledige oppervlakte van de veiligheidsneus, ook soms indeuken.
- Vaststelling bij visuele inspectie daarna:
- De stalen neuzen zullen meestal een deuk vertonen.
- De kunststofneuzen zullen minder vaak of geen deuk vertonen.
- Beide types veiligheidsschoen mogen niet verder ingezet worden na een belangrijke impact, want het risico bestaat dat deze bij een volgende impact niet meer of onvoldoende beschermen. Deze zijn dus einde levensduur.
Waarom deze 2 versies op de werkvloer ingezet worden, heeft met verschillende factoren te maken. Zo kunnen bijvoorbeeld omgevingsfactoren een reden zijn om voor de ene of de andere optie te kiezen.
- Vaststelling bij visuele inspectie daarna:
- Ook beschermende kledij kan, door zijn beschermende werking tijdens een incident, onbruikbaar worden.
- Een zeer zichtbaar voorbeeld hiervan is beschermende kledij voor gebruikers van handbediende kettingzagen. Deze kledij is in die mate ontworpen dat, wanneer de kledij in contact komt met een werkende kettingzaag, de vezels van de kledij vrijkomen en de kettingzaag zal vastlopen en hierdoor stoppen. Dat deze kledij onbruikbaar geworden is, net omdat het zijn functie volbracht, zal waarschijnlijk niet zo snel in twijfel worden getrokken.
- Maar dit is ook van toepassing voor andere beschermende kledij. Bijvoorbeeld wordt lasserskledij zo ontworpen dat de lassers geen ernstige brandwonden krijgen door spatten metaal en dat deze kledij ook niet zelf zal ontbranden door de spatten metaal die erop terecht komen. De kans is heel groot dat, in het geval van een incident, de stof van de lasserkledij vervormingen, bijvoorbeeld schroeivlekken vertoont. Deze speciaal ontworpen lasserskledij vervulde correct zijn taak.
De reden waarom een visuele inspectie bij het aantrekken/gebruiken van een PBM steeds vereist is en kledij soms in bepaalde gevallen vroegtijdig einde levensduur komt.
Samenvatting:PBM wordt zo ontwikkeld dat het de drager beschermt bij een incident, maar de impact zelf kan zichtbaar/onzichtbaar, gedeeltelijk/in zijn geheel destructief zijn voor het gebruikte PBM. Daarom is extra waakzaamheid voor het gebruikte PBM bij incidenten aangeraden.
Mag ik mijn beschermende kledij meenemen naar huis om te wassen of om thuis een klusje uit te voeren?
Nee
Codex – Boek IX: Titel 2 PBM
Art IX 2-18: in geen geval mogen de werknemers de bij deze titel voorgeschreven PBM met zich mee naar huis nemen. De beschermingsmiddelen moeten in de onderneming, dienst, inrichting of werf waar zij worden gebruikt, blijven of er na de werkdag teruggebracht worden.
De bepalingen van dit artikel zijn evenwel niet van toepassing op de werknemers die deel uitmaken van reizende ploegen of die tewerkgesteld zijn op plaatsen die ver gelegen zijn van de ondernemingen, diensten of inrichtingen waaraan zij verboden zijn, en die daardoor niet regelmatig terugkomen op deze plaatsen na hun arbeidsdag, voor zover de arbeid die deze werknemers verrichten geen risico’s of besmetting of infectie met zich meebrengt.
AANDACHTSPUNT: fijn stof, asbest, etc. zijn een cat. III risico => deze stoffen kunnen een “ernstig” risico met zich meebrengen.
Art IX 2-20:
De werkgever zorgt op zijn kosten voor het onderhoud, reinigen, ontsmetten, herstellen en het tijdig vervangen van de PBM, en dit met het oog op een goede werking ervan.
De PBM worden onderhouden, gereinigd, ontsmet en hersteld volgens de aanwijzingen bepaald in de gebruiksaanwijzing van de fabrikant.
Mag ik de bestaande binnenzolen uit mijn veiligheidsschoenen vervangen door mijn eigen binnenzolen?
Nee
De binnenzolen mogen enkel vervangen worden door de binnenzolen die door de fabrikant worden toegestaan. (Vermeld in de instructies van de fabrikant). Het aanbrengen van andere binnenzolen kunnen veiligheidsproblemen met zich meebrengen. Denk maar aan het onderbreken van de geleiding van antistatische veiligheidsschoenen. En wat met de minimum ruimte tussen de beschermende zool en de beschermende neus? Deze kan – door het wijzigen/toevoegen van andere binnenzolen – te klein worden.
Het risico lawaai kan blijvende schade veroorzaken. Dit is een hoog risico (Cat. III). Mogen de werknemers na 21/04/2019 nog steeds de gehoorbescherming, gecertificeerd Cat. II onder de Richtlijn 89/686 EEG gebruiken?
Ja
Gehoorbescherming die voor 21/04/2019 in de handel is gebracht (dus voor de 1e maal op de Europese markt is aangeboden), mag verder gebruikt worden, niettegenstaande dat gehoorbescherming van een risico II naar een risico III is overgegaan. De essentiële gezondheids- en veiligheidseisen voor deze PBM’s zijn ongewijzigd gebleven. Het PBM was veilig wanneer het in de handel is gebracht en het is niet omdat er voor de fabrikant een jaarlijkse productiecontrole bij komt, dat de gehoorbescherming onveilig is geworden.
Kan de uiterste levensduur van een helm rechtstreeks op de helm afgelezen worden?
Ja
De productiedatum en daarmee onrechtstreeks ook de uiterste levensduur van het PBM (vermelding op de instructies van de fabrikant -> moet worden doorgenomen vóór gebruik van het PBM) kan worden afgelezen. Let op: deze uiterste levensduur wordt korter door slijtage, vervuiling, verkeerde stockage, vallen, enz.
Voor Wallonië: de instructies van de fabrikant moeten steeds aanwezig zijn in de Franse taal. Nederlands is niet verplicht. Klopt dit?
Ja
Voor Wallonië, volstaat het dat de instructies van de fabrikant in de Franse taal zijn.
Voor Vlaanderen volstaat het dat de instructies van de fabrikant enkel in de Nederlandse taal zijn.Wanneer het PBM aangeboden wordt in bijvoorbeeld Brussel, dan moeten de instructies van de fabrikant zowel in de Franse als in de Nederlandse taal aanwezig zijn.
Een Amerikaanse website biedt een PBM aan voor verzending naar België. Moet dit PBM voldoen aan de Europese wetgeving?
Ja
De producten die een aanbieder via het internet van buiten de EU aanbiedt voor levering in minstens 1 lidstaat van de EU, moeten inderdaad voldoen aan de Europese wetgeving. Koopt u PBM aan van een aanbieder van buiten de EU, controleer nauwgezet of deze partij aan de nodige formaliteiten voldoet. Voor PBM, of deze aan de PBM-productwetgeving Verordening (EU) 2016/425 voldoet.
Zoniet, loopt u het risico dat u niet-conforme PBM aankoopt of als invoerder van dit PBM wordt beschouwd. Een invoerder heeft diverse verplichtingen en verantwoordelijkheden volgens de PBM-productwetgeving.
Onderstaand pictogram komt voor op handschoenen. Betekent dit dat deze handschoenen u beschermen wanneer u toevallig met een hamer op uw hand slaat?
Nee
Dit pictogram verwijst naar bescherming tegen mechanische risico’s. Het geeft de performantieresultaten weer van de handschoen over de schuur-, snij-, scheur – en perforatieweerstand, de snijwerendheid, de impactbescherming.
Opgepast: dit pictogram kan ook op andere PBM voorkomen, bijvoorbeeld kniebescherming.
Mag ik zelf rechtstreeks mijn naam/ mijn logo op een PBM aanbrengen – of - mag ik dit ook laten aanbrengen door een derde partij? Mag het logo of mijn naam door gelijk wie aangebracht worden?
Nee
Het aanbrengen van een logo of naam kan een wijziging van het PBM met zich meebrengen. Dit mag dus niet zomaar door gelijk wie aangebracht worden.
De fabrikant van het PBM kan het aanbrengen van wijzigingen door derden voorzien in zijn technisch dossier. Hij vermeldt aan welke criteria een bevoegd persoon moet voldoen en/of aan welke criteria moet voldaan worden om de bescherming van het PBM te waarborgen bij wijziging. Deze worden in de instructies van de fabrikant vermeld.
Bij het niet naleven van deze instructies, dus bij afwijking hiervan, maakt men een wijziging aan het PBM en vervalt de conformiteit dus. De persoon die het PBM wijzigt of de opdrachtgever hiertoe wordt dan beschouwd als fabrikant van het PBM. Deze persoon draagt dan ook alle verantwoordelijkheden van een fabrikant.
Moet een PBM (in zijn kleinst verkochte verpakking) steeds minimum vergezeld zijn van een instructie van de fabrikant en van een certificaat van EU-typeonderzoek?
Nee
Een PBM, volgens de PBM-productwetgeving, moet minimum vergezeld zijn van de instructies van de fabrikant en van een EU-conformiteitsverklaring. Voor de EU-conformiteitsverklaring volstaat een link waar het volledige document terug te vinden is.
De fabrikant is niet verplicht het certificaat van EU-typeonderzoek ter beschikking te stellen van zijn klanten. De EU-conformiteitsverklaring heeft een veel grotere waarde, want uitsluitend dit document biedt de gebruiker de zekerheid dat het PBM dat hij in het bezit heeft, voldoet aan de PBM-verordening.